Welke btw-verplichtingen hebben stichtingen?

Ondernemerschap stichting

Een stichting is ondernemer voor de btw, indien de stichting een vergoeding ontvangt die in rechtstreeks verband staat met de activiteiten van de stichting. Op dat moment neemt de stichting deel aan het economische verkeer en verricht de stichting economische activiteiten. Als een stichting bijvoorbeeld sociaal-culturele activiteiten verricht en daarvoor een vergoeding ontvangt, verricht de stichting economische activiteiten. De vergoeding die de stichting ontvangt voor deze economische activiteiten is belast met btw, tenzij voor deze activiteiten een btw-vrijstelling geldt. Ook een stichting met een zogenoemde ANBI-status (algemeen nut beogende instelling) kan economische activiteiten verrichten.

Voor welke activiteiten van een stichting geldt een btw-vrijstelling?

Voor stichtingen in de sociaal-culturele sector, zorg- en onderwijssector geldt voor onder meer voor de volgende activiteiten een btw-vrijstelling:

• de verzorging en verpleging van in een inrichting opgenomen personen;
• diensten door sportorganisaties en sportverenigingen;
• leveringen en diensten van sociale of culturele aard;
• wettelijk geregeld onderwijs;
• diensten door werkgevers- en werknemersorganisaties, politieke en dergelijke organisaties;
• fondswerving;
• kantines van verenigingen en stichtingen.

Voor de activiteiten die onder deze btw-vrijstellingen vallen, is de stichting geen btw verschuldigd. Keerzijde van het van toepassing zijn van de btw-vrijstelling is dat de stichting de btw op de inkoopkosten en investeringen niet in aftrek kan brengen.

De stichting kan naast de vrijgestelde activiteiten ook belaste activiteiten verrichten, zoals adviesdiensten. Als de stichting zowel belaste als vrijgestelde activiteiten verricht, mag alleen de btw die is toe te rekenen aan de belaste activiteiten in aftrek worden gebracht.

Wanneer is een subsidie belast met btw?

Een stichting kan een subsidie ontvangen van de overheid of een andere instantie. Op grond van Europese regelgeving leidt een subsidie alleen tot btw-heffing als sprake is van verbruik bij identificeerbare personen. Dit betekent dat voor de belastbaarheid van een subsidie van belang is of de activiteiten van de stichting ertoe leiden dat bij de subsidieverstrekker sprake is van “individueel verbruik”.

Belaste subsidie

Een subsidie is belast met btw, indien aan de volgende voorwaarden is voldaan:

• de subsidie vormt een onderdeel van de marktprijs; of
• de subsidie staat rechtstreeks in verband met een activiteit van de stichting; of
• de activiteit van de stichting leidt tot verbruik van deze prestatie door de subsidieverstrekker of een identificeerbare derde.

Als een theater per verkocht plaatsbewijs een vaste subsidie ontvangt, is sprake van een rechtstreeks verband tussen de activiteiten van het theater en de subsidie. Wanneer een organisatie een subsidie verstrekt voor het verrichten van wetenschappelijk onderzoek en de onderzoeksresultaten gebruikt voor haar eigen beleid, bestaat een rechtsreeks verband tussen de subsidie en het wetenschappelijk onderzoek van de stichting. In deze situaties is de subsidie belast met btw.

Onbelaste subsidie

De subsidie is niet belast met btw als:

• de subsidie met het oog op de behartiging van het algemeen belang wordt verstrekt; of
• geen sprake is van verbruik.

Als een theater een subsidie ontvangt, uitsluitend onder de voorwaarde dat het theater bepaalde openingstijden in acht moet nemen, is geen sprake van verbruik bij de subsidieverstrekker. In deze situatie vormt de subsidie geen vergoeding voor een tegenprestatie. De subsidie is niet belast met btw. Dit betekent dat de stichting voor dat gedeelte niet deelneemt aan het economische verkeer en geen btw-ondernemer is.

In de praktijk is het lastig om de relatie tussen de subsidie en de gesubsidieerde activiteit vast te stellen, vanwege de verschillende afspraken die partijen maken. Alle feiten en omstandigheden zijn van belang om vast te stellen of een subsidie is belast met btw. Subsidies die worden verstrekt onder voorwaarden die uitsluitend zijn bedoeld om te waarborgen dat de subsidiegelden worden gebruikt voor het beoogde doel, vormen geen vergoeding voor een dienst.

Recht op aftrek van voorbelasting

Algemeen

Een stichtingen heeft recht op aftrek van btw, indien de stichting btw belaste activiteiten verricht. De btw is aftrekbaar voor zover de kosten waar deze btw op drukt zijn toe te rekenen aan de btw belaste activiteiten. Een stichting die vrijgestelde activiteiten verricht of anderszins onbelaste activiteiten, heeft geen recht op aftrek van btw.

Splitsingsregels

Stichtingen die zowel belaste activiteiten verrichten als activiteiten waarvoor geen recht op aftrek van voorbelasting bestaat, kunnen de btw op de kosten en investeringen van de stichting gedeeltelijk in aftrek brengen. Daarvoor moet de stichting de kosten splitsen in:

1. kosten die rechtstreeks kunnen worden toegerekend aan belaste activiteiten;
2. kosten die rechtstreeks kunnen worden toegerekend aan onbelaste activiteiten; en
3. kosten die voor beide hiervoor genoemde categorieën worden gebruikt.

De btw op de eerste categorie kosten is volledig aftrekbaar. De btw op de tweede categorie kosten is niet aftrekbaar. Voor de laatste categorie kosten moet een splitsing worden gemaakt in een deel van de btw die wel aftrekbaar is en een deel van de btw die niet aftrekbaar is.

Pro-rata

De splitsing in een deel van de btw die wel aftrekbaar is en een deel van de btw die niet aftrekbaar is, vindt plaats op basis van de verhouding tussen de belaste omzet ten opzichte van de totale omzet. Dit wordt de pro-rata aftrek genoemd.  

Pre pro-rata

In situaties waarbij de stichting naast belaste en vrijgestelde omzet ook inkomsten ontvangt voor niet-economische activiteiten, moet eerst een pre pro-rata worden berekend.

Het pre pro-rata wordt berekend door de omzet van de economische activiteiten van de stichting te delen door de totale inkomsten van de economische en de niet-economische activiteiten van de stichting.

Wat kan Gerritsen BTW Advies voor u betekenen?

• De verschillende activiteiten van de stichting in kaart brengen en beoordelen of deze activiteiten:

• zijn belast met btw,
• zijn vrijgesteld van btw,
• niet-economische activiteiten betreffen en daarom niet zijn belast met btw

• Beoordelen of de subsidie die de stichting ontvangt, is belast met btw
• Beoordelen of een pre pro-rata berekening moet worden gemaakt
• Berekenen wat de pro-rata en pre pro-rata is
• Begeleiden bij vooroverleg met de Belastingdienst, indien volstrekte zekerheid is gewenst over de btw-gevolgen van de stichting.

Risico

Als de stichting ten onrechte een btw-vrijstelling toepast of een verkeerde pro-rata toepast, bestaat het risico dat de Belastingdienst een naheffingsaanslag oplegt wegens de ten onrechte niet op aangifte voldane btw of wegens de ten onrechte in aftrek gebrachte voorbelasting, verhoogd met een boete die kan variëren van 25% tot 100% van het btw-bedrag dat wordt nageheven.

Contact

Bent u betrokken bij een stichting en wilt u meer weten over de btw-verplichtingen van uw stichting? Tijdens een gesprek onderzoek ik graag samen met u welke btw-verplichtingen uw stichting heeft. U kunt ook een Btw-check non-profit laten uitvoeren! Wilt u eerst vrijblijvend een vraag stellen, neem dan ook gerust contact op.