De wetgever wenst op een indirecte wijze schenkingen aan maatschappelijk nuttige instellingen en verenigingen te bevorderen. De wet biedt daarom dan ook de mogelijkheid om onder voorwaarden giften van het inkomen of de winst in box 1 af te trekken. Maatschappelijk nuttige stichtingen en verenigingen zijn vaak afhankelijk van vrijwilligers. De wet heeft daarom in 2012 ook de mogelijkheid gecreëerd dat vrijwilligersvergoedingen waarvan wordt afgezien, onder voorwaarden aftrekbaar zijn. In een arrest van het Hof Arnhem-Leeuwarden van april 2019 was er een discussie over de aftrekbaarheid daarvan.

Voorwaarden aftrekbaarheid gift bij afzien van vrijwilligersvergoeding Vrijwilligersvergoedingen waarvan wordt afgezien, kunnen van het inkomen worden afgetrokken, mits aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Deze voorwaarden staan in art. 6.36 Wet Inkomstenbelasting en zijn: de instelling een verklaring heeft afgegeven dat de belastingplichtige zich als vrijwilliger in de zin van de loonbelasting heeft ingezet; de vrijwilliger kan aanspraak maken op de in de verklaring genoemde vergoeding; de instelling is bereid en in staat die vergoeding uit te keren; en de vrijwilliger heeft de vrijheid over de vergoeding te beschikken. Ook kostenvergoedingen voor gemaakte kosten die naar algemeen aanvaarde maatschappelijke opvattingen behoren te worden vergoed, en waar de vrijwilliger van afziet, zijn als gift aftrekbaar voor zover de daadwerkelijk gemaakte kosten hoger zijn dan de als gift in aanmerking genomen vrijwilligersvergoeding. Deze kosten moeten dan wel met schriftelijke bewijsstukken worden aangetoond. Het arrest van het Hof Arnhem Op 24 april 2019 heeft het Hof Arnhem een arrest (ECLI:NL:GHARL:2019:3533) gewezen in een zaak waarbij een belanghebbende een aftrek heeft geclaimd wegens het afzien van een vrijwilligersvergoeding van een ANBI. Belanghebbende betrof een penningmeester van een als ANBI aangemerkte parochie. Belanghebbende was als vrijwilliger bij de parochie werkzaam. Belanghebbende had in zijn aangifte in dit verband een aftrek geclaimd voor een bedrag van € 600. In de aanvullende aangifte verhoogde belanghebbende dit bedrag naar € 1.350. De betreffende parochie had een verklaring afgegeven dat belanghebbende als vrijwilliger aanspraak had kunnen maken op een vergoeding van € 1.500. Belanghebbende zou dit bedrag op verzoek van belanghebbende uitgekeerd krijgen, maar heeft echter niet om uitbetaling gevraagd. Belanghebbende heeft voorts verzocht om aftrek van daadwerkelijk door hem gemaakte, maar niet door de parochie vergoede kosten. De Inspecteur weigert de geclaimde aftrek samengevat om de volgende redenen: belanghebbende zou geen reëel recht op de vrijwilligersvergoeding hebben gehad; niet is bewezen dat belanghebbende kosten zou hebben gemaakt die niet vergoed zijn; zelfs als de niet vergoede kosten al zouden zijn gemaakt overschrijden de omvang van de niet vergoede kosten tezamen met de overige giften de drempel om de giftenaftrek te kunnen claimen niet. In het beroep die op de bezwaarfase volgt verklaart de rechtbank het beroep van belanghebbende vervolgens ongegrond. Deze uitspraak van de rechtbank is niet op rechtspraak.nl gepubliceerd. Ook bij het Hof behaalt belanghebbende geen succes. Het Hof oordeelt dat de aftrek terecht was geweigerd. Het Hof herinnert aan de regel dat giftenaftrek pas mogelijk is als de vrijwilliger daadwerkelijk afziet van de vergoeding. Hierbij is volgens het Hof van belang dat de vrijwilliger aanspraak kan maken op een vergoeding. Bovendien spelen de financiële situatie en de kennelijke bedoeling van de ANBI een rol. Het Hof vindt dat belanghebbende niet heeft bewezen dat deze aanspraak heeft kunnen maken op een vergoeding en dat hij daarvan daadwerkelijk heeft afgezien. Zo ontbreekt enig bewijs dat om een vergoeding is verzocht dan wel dat de parochie op een andere wijze een vergoeding heeft toegekend. Dat belanghebbende een vergoeding had kunnen krijgen als hij daarom gevraagd had maakt niet dat hij heeft kunnen beschikken over een vergoeding. Hierbij is van belang dat over de aanspraak waarop belanghebbende recht zou hebben niets is vastgelegd. Bovendien worden in de aangifte, de aanvullende aangifte en de verklaring van de ANBI wisselende bedragen genoemd. Het Hof besluit met de overweging dat belanghebbende niet heeft bewezen dat het bedrag aan niet vergoede kosten tezamen met de overige (door de Inspecteur geaccepteerde) giften het drempelbedrag voor de giftenaftrek heeft overschreden. Praktijktip: vergeet het bewijs niet Net zoals in andere fiscale geschillen laat het arrest van het Hof zien dat de bewijslastverdeling een belangrijke rol speelt in een procedure. Dit betekent voor de praktijk in deze specifieke casus dat niet alleen aandacht moet worden besteed aan de wettelijke criteria van de giftenaftrek bij het afzien van de vrijwilligersvergoeding. De onderbouwing dat aan die criteria wordt voldaan is evenzeer van belang. Enkele belangrijke elementen die in de praktijk met name aandacht verdienen en die relatief eenvoudig zijn: de inhoud van de verklaring van de ANBI; de vrijwilliger moet een concrete aanspraak op de vrijwilligersvergoeding hebben; de ANBI moet niet alleen de intentie hebben maar ook financieel in staat zijn de vergoeding uit te betalen; de vrijwilliger moet over de vergoeding kunnen beschikken en kunnen kiezen om de vergoeding te houden. Het correct formuleren van de verklaring, het documenteren van de concrete aanspraak van de vrijwilliger en het documenteren van de intentie en financiële ruimte van de ANBI zijn van belang. Echter, vergeet daarbij niet dat de vrijwilliger niet alleen over de vergoeding moet kunnen beschikken, maar ook er zelf voor moet kunnen kiezen om de vergoeding te behouden. Mocht u hierover vragen hebben, neem dan gerust contact op.